Turkish Journal of Physical Medicine and Rehabilitation 2017 , Vol 63 , Num 1

Travmatik omurilik yaralanmalı hastalarda spastisite: Hastaların ve hekimlerin perspektifinden

Canan Çulha 1 ,Sibel Ünsal-Delialioğlu 1 ,Pınar Egüz 1 ,Fazıl Kulaklı 1 ,Sumru Özel 1
1 Department of Physical Medicine and Rehabilitation, Ankara Training and Research Hospital Physical Therapy and Rehabilitation, Ankara, Turkey DOI : 10.5606/tftrd.2017.08634 Amaç: Bu çalışmada travmatik omurilik yaralanmalı (TOY) hastalarda hem hasta hem de hekim perspektifinden spastisitenin görülme sıklığı ve şiddeti araştırıldı.

Hastalar ve yöntemler: Ocak 2006 - Aralık 2010 tarihleri arasında, toplam 119 TOY’li hasta (91 erkek, 28 kadın; ort. yaş 34.9±13.1 yıl; dağılım 18-79 yıl) çalışmaya dahil edildi. Hastalara spastisitenin yeri, yararlı ve zararlı etkileri ve ağrıya neden olup olmadığı soruldu. Ağrılı hastalar Görsel Analog Ölçeği (GAÖ) ile değerlendirildi. Tüm hastalar için hekimler tarafından Modifiye Ashworth Ölçeği (MAÖ) kullanıldı. Spastisite Penn Spazm Sıklık Ölçeği, Spazm Şiddet Ölçeği, Hijyen Ölçeği, Derin Tendon Refleksleri Ölçeği, Klonus Skoru ve Plantar Stimülasyon Yanıt Ölçeği ile de değerlendirildi. Hastalar fonksiyonel açıdan Barthel İndeksi (Bİ) ve Fonksiyonel Bağımsızlık Ölçeği (FBÖ) ile değerlendirildi.

Bulgular: Spastisite, 42 hasta (%35.3) tarafından bildirildi. Hekimlerin MAS değerlendirmesine göre, 54 hastada (%45.4) spastisite saptandı. Spastisiteli hastaların FBÖ, Bİ ve GAÖ skoru, spastisitesi olmayanlara kıyasla, istatistiksel olarak anlamlı düzeyde daha kötüydü. Hekim ve hastalar tarafından yapılan spastisite değerlendirmesi arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki gözlendi (r=0.772; p=0.001). Ayrıca, MAST ve GAÖ skorları arasında (r=0.200; p=0.029) ve hasta tarafından bildirilen spastisite ve GAÖ skorları arasında (r=0.345; p=0.001) anlamlı bir ilişki bulundu.

Sonuç: Çalışma sonuçlarımız, TOY’li hastalarda spastisitenin görülme sıklığı ve şiddetinin doğru bir şekilde değerlendirilmesi için, klinik muayene sırasında farklı ölçüm araçlarının kullanılması gerektiğini göstermektedir. Keywords : Değerlendirme, ölçme, spastisite, omurilik yaralanması