Turkish Journal of Physical Medicine and Rehabilitation 2014 , Vol 60 , Num 4

Fibromiyaljili Kadın Hastalarda Vitamin D Düzeyleri ve Ağrı, Depresyon, Uyku ile İlişkisi

Didem Sezgin Özcan 1 ,Öznur Öken 2 ,Meltem Aras 1 ,Belma Füsun Köseoğlu 3
1 Ankara Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Ankara, Türkiye
2 Clinic of Physical Medicine and Rehabilitation, Ankara Physical Medicine and Rehabilitation Training and Research Hospital, Ankara, Turkey
3 Department of Physical Medicine and Rehabilitation, Ankara Physical Medicine and Rehabilitation Training and Research Hospital, Ankara, Turkey
DOI : 10.5152/tftrd.2014.45143

Amaç: Fibromiyalji (FM), kas-iskelet sisteminde yaygın ağrı ile karakterize, uyku bozuklukları ve depresyonla ilişkili kronik bir sendromdur. Yaygın kas-iskelet sistemi ağrıları ile vitamin D eksikliği arasında ilişki olabileceğini öne süren çeşitli çalışmalar mevcuttur. Bu çalışmada, FM tanılı hastalarda serum 25-hidroksivitamin D [25(OH)D] seviyesinin sağlıklı kontrol grubuyla karşılaştırılması ve 25(OH)D düzeyleri ile ağrı, depresyon ve uyku bozukluğu şiddeti arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi amaçlandı.

 

Gereç ve Yöntemler: Çalışmaya ACR (American College of Rheumatology) 1990 tanı kriterlerine göre FM tanısı alan 60 kadın hasta (ortalama yaş 41,9±9,8 ve ortalama hastalık süresi 27,3±17,3) ve 30 sağlıklı kontrol (ortalama yaş 38,8±12,7) dahil edildi. Tüm katılımcılarda 25(OH)D ve parathormon düzeylerini içeren biyokimyasal tetkikler değerlendirildi. Hastalar serum 25(OH)D seviyelerine göre üç gruba ayrıldı (normal, yetersiz, eksik). Ek olarak FM’li hastalara fibromiyalji etki anketi (FEA), vizüel analog skala (VAS), Beck depresyon ölçeği (BDÖ) ve Epworth uykululuk skalası (EUS) ölçümleri yapıldı.

 

Bulgular: Serum 25(OH)D ortalaması, FM grubunda kontrol grubuna göre daha düşük bulundu (sırasıyla 16,7±9,5 ng/mL, 21,6±5,9 ng/mL, p=0,004). Hastalar 25(OH)D düzeylerine göre sınıflandırıldığında, gruplar arasında ağrı ve uyku bozukluğu VAS, FEA, BDÖ, EUS skorları açısından anlamlı fark saptanmadı (p>0,05). Ayrıca yapılan korelasyon analizinde de vitamin D düzeyleri ile klinik skalalar arasındaki ilişki anlamlı değildi (p>0,05).

 

Sonuç: Çalışmamızda FM grubunda serum 25(OH)D ortalaması sağlıklı kontrollere göre daha düşük saptanmış olup; 25(OH)D düzeyleri ile ağrı, uyku bozukluğu ve depresyon şiddeti arasında ilişki bulunmamıştır.

Keywords : 25-hidroksivitamin D, ağrı, depresyon, fibromiyalji, uyku bozukluğu