Turkish Journal of Physical Medicine and Rehabilitation 1999 , Vol 2 , Num 1

Romatoid El Fonksiyonel Yetersizlik Göstergesinin Klinik Değişime Duyarlılığı

Mehmet Tuncay Duruöz 1
1 Celal Bayar Üniversitesi, Tıp Fakültesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı, Manisa

Amaç: Romatoid el fonksiyonel yetersizlik göstergesinin klinik değişime duyarlılığını araştırmak.
 

Yöntem: Serviste yatan ve poliklinikte muayene olan ve ACR kriterlerine göre romatoid artrit tanısı konulan hastalardan rastgele seçildi. Fonksiyonel ve hastalık aktivitesi değişkenleri her hastaya belirli aralıklarla 2 defa uygulandı. 
 

Bunlar: Bizim el göstergemiz, "Hand Functional Index" (HFI), Revel'in El Göstergesi (REG), handikap visuel analog skalası (VAShd), el ağrısı (VASel), sabah sertliği (Ssel), eş şişliği (ŞİŞel) ve Rritchie'nin eklem indeksi (AĞRIel). Bizim el göstergemizin ve 3 faktör grubunun (faktör analizine göre) toplam skorları (SkorF1, SkorF2, SkorF3) hesaplandı. Klinik değişime duyarlılık 4 yöntemle araştırıldı: 1. Klinik parametrelerin artıp azalmasına göre doğrudan karşılaştırılması; 2. "Standardized Response Mean" (SRM); 3. "Effect Size" (ES); 4. Klinik parametrelerin ilk ve ikinci muayene farklarının korelasyonu (Spearman's) 
 

Bulgular: Ortalam 59.9 yaşlarında (Sd: 11.6) olan 55 hasta (544 bayan) ortalama 15.4 ay (Sd: 1.4) aralıkla iki defa muayene edildi. Anlamlı negatif değişim (kötüleşme) bizim el göstergemizde ( Skor: -2.22; Cl: -5.16 ve 0.73), SkorF2'de ( Skor: -1.40; Cl: -2.35 ve -0.45) görüldü. anlamlı pozitif değişim ise VASel de 8 Skor: 8.82, Cl: -0.14 ve 17.77), Ssel'de ( Skor: 29.00, Cl: 25 ve 56.65) ve HFI'de ( Skor: 1.91, Cl: 0.39 ve 3.43) görüldü. En büyük negatif SRRM değeri SkorF2 (-0.40) ve bizim el göstergemizde (-0.20) bulundu. En büyük pozitif SRM değeri HFI'de (0.34), Ssel'de (0.28) ve VASel'de (0.27) bulundu. Bizim el göstergemizin skor farkı fonksiyonel el göstergeleriyle ve AĞRIel'le iyi olmasına karşın diğer hastalık aktivitesi değerleriyle çok zayıf ve anlamsız ilişkisi vardır.
 

Sonuç: Bizim el göstergemiz romatoid artritteki klinik değişime küçük ama anlamlı duyarlılık göstermektedir. Hastalık aktivitesinde iyileşme görülse bile romatoid elde fonksiyonel yetersizlik ve özellikle maharet (SkorF2) düzeylerinde kötüleşme olmaktadır.

Keywords : Romatoid el, klinik değişime duyarlılık, fonksiyonel yetersizlik, romatoid artrit.